Ekim-Kasım, Manchester
“Ve İbrahim yaşlanmıştı, yaşı ilerlemişti; ve Efendi, İbrahim’i her şeyde kutsamıştı. Ve İbrahim hizmetçisine dedi ki…”
Burada bir soru var: “Oğluma Kenanlı kızlardan eş alma” emri ile ‘ülkeme ve akrabalarımın yanına gideceksin’ emri arasında yani özellikle kendi ailesinden bir eş alması gerektiği konusunda neden bir yakınlık vardır?
Midraş Rabba’da “her şeyde” ifadesinin anlamıyla ilgili üç görüş vardır. Rabbi Yodan: “Her şeyde” kadın anlamına gelir. Rabbi Nehemya: Onun hiçbir kadını yoktu. Rabbi Levi: Eğilimine hükmetti.
Dişi, eksiklik anlamına gelir, çünkü tüm yaratılanlar gibi eksik yaratılmıştır ve Yaradan bu eksiklikte ona bir kutsama vermiştir. Bu Rabbi Yodan’ın görüşüdür.
Rabbi Nehemya’ya göre, onun hiçbir kadını yoktu, yani onun kutsaması hiçbir zaman bir eksikliğe sahip olmamasıydı ve kişinin eksikliklerinin kendisinden alınmasından daha büyük bir kutsama yoktur.
Rabbi Levi, bunun onun eğilimlerine hükmetmesi olduğunu söyler. Bunun anlamı, bir eksikliği vardı ve bu eksikliğe “kötü eğilim” denmektedir, ancak kendisi için değil, sadece Yaradan’ın rızası için bir şey almak üzere bunu kontrol etme gücüne sahipti.
Dolayısıyla burada üç anlayış vardır: 1) Hiçbir eksiği yoktur; kötü eğilim ondan alınmıştır ve ihsan etmek amacıyla ihsan etmektedir. Eğilimine hükmetmiştir, yani hiç almamaktadır. Ayrıca bir kadını vardı, yani bir eksikliği vardı ama bunu sadece ihsan etmek için almak suretiyle bir kutsama tarzında kullanıyordu ve bu durumda bu bir kutsama olarak kabul edilir.
Başka bir deyişle, bu üç görüş amacın tamamlanması için yapılan çalışmaların sıralamasıdır ve her biri kendisinin en önemli olduğunu düşünür. Biri en önemlisinin alıcı olmamak olan başlangıç olduğunu ve tüm kutsamanın bu olduğunu ve geri kalanının bunu takip ettiğini düşünür.
Bir sonraki ise en önemlisinin ihsan etmek için ihsan etmek olduğunu düşünür. Eğer burada kutsanırsa, gerisi kendiliğinden gelecektir.
Üçüncüsü ise nihai hedefin en önemlisi olduğunu düşünür çünkü bu kutsamayla ödüllendirilmemiz gerekir.
Ayet, “Erkeğin yalnız kalması iyi değildir; onun için kendisine karşı bir yardım yapacağım” der. Başka bir deyişle, eşi, kötü eğilim olan karşıtlıkla mücadelede bir yardımcı olacaktır.
İbrahim’in yardımcısı Sara’ydı. Bu nedenle oğlu İshak’ın da kendisine ailesinden bir yardımcı almasını istedi. Sara kardeşinin kızı olduğu gibi, Rebeka da kardeşinin oğlunun kızıydı. Eşinden bu yardımı alarak, tıpkı İbrahim’in bütünlüğe ulaştığı gibi, tam bütünlüğe ulaşacaktır, yani bütünlük olan “her şey” niteliğiyle ödüllendirilecektir.