Not 821
“Ve Musa çok alçakgönüllüydü” ayetinde, alçakgönüllü olmanın anlamı mütevazılıktır yani bir kişi kendini diğerlerinin önünde iptal eder, bu ille de dışsal olarak değil, aynı zamanda içseldir de. Dışsallık, kendisi hakkında hiçbir şey düşünmediğini, ancak dostunu kendinden daha yüksek bir seviyede gördüğünün herkes tarafından görüldüğünde, “ifşa olmuş” kabul edilen şeyin dışarıdan görülebileceği anlamına gelir. Bunu dostunun önünde yaptığı şeylerde gösterir.
Ancak “gizli” denilen içsellik de vardır. Bunlar, dostunun önünde de iptal etmesi gereken düşünce ve akıldır. “Ruhum herkesin önünde toz gibi olacak” sözünün anlamı budur. Soru şudur: Akıllı ve bilgili bir insan, dostundan yüz kat daha yüksek bir seviyede olduğunu bilir ve hissederken, aklının herkesin önünde iptal edilmiş olacağını nasıl söyleyebilir?
Bununla birlikte, bir “parça” ayrımı ve bir “bütün” anlayışı vardır. Kolektif, bireyden daha üstündür ve kişi, “bütün”ün bir parçası olduğundan, her bir parçanın önünde iptal edilmelidir. Başka bir deyişle, İsrail’in tamamı, bireysel olarak çok büyük bir öneme sahip olmasalar da, kolektifle ilgili olarak, her biri tüm kolektifin bakış açısından çok önemlidir.
Kişi, kolektifin ihtiyaçlarının önünde kendi kişisel ihtiyaçlarını iptal etmelidir ve Yaradan’ın huzurunda kendi görüşünü ve düşüncesini iptal etmesi gerektiğinden, “yapma” denilen dışsallığa alışmalıdır. Buna “Yapacağız” denir. Tüm bu iptaller onu etkileyecektir, böylece Yaradan’ın önünde aklını ve düşüncesini iptal edebilecektir.
Bu nedenle, daha fazla kanaat sahibi olanın, Yaradan’ın önünde kendini iptal etmesi için daha fazla işi olduğu sonucu çıkar. Diğer taraftan, aptal olanın görüşü olmadığı için iptal edecek bir fikri de yoktur. Buradan, bilginin tüm erdeminin, iptal edilecek bir şeye sahip olmak olduğu sonucu çıkar. Kişi sadece bunun için bilgiyi istemelidir. Buna hazır olmayanın ilim sahibi olmaması kendisi için daha iyidir.
Buna “bilgeliği amellerinden daha fazladır” denir yani iptal edebileceğinden daha kanaatkârdır çünkü iptale “duymak” değil “yapmak” denir. “Duymak” anlayıştır, “yapmak” ise bilgisiz bir güçtür. Bu, “Yapacağız ve duyacağız” dır yani kişi “yapma” gücüne sahipse “duyma”yı alabilir çünkü onun temeli inançtır bilgi değil.