1) Rabaş, “Mektup 9”
Her insan, bilgelerimizin “öğretmek için çıkar” dediği gibi, gerçeğin yolunda yürüme yeteneğine sahip değildir. Bu nedenle kişiye, Tora ve Mitzvot ile meşgul olabilmek anlamına gelen Yaradan’ın yollarında, kendi gerçek hali gösterilmez ve bilgelerimizin dediği gibi, kişinin niyetinin yalnızca Yaradan için olduğunu düşünür, “kişi kendi kusurunu görmez.” Bu yüzden insan kendini her zaman liyakat ölçeğine göre yargılar.
Ama bu çalışmaya alışık olan ve içinde yürümek için hakikati görmek isteyen ve arzusu sadece eylemlerini ıslah etmek olan kimseye, bu durumda, hakikate olan arzusuna göre, tam olarak bu ölçüde gerçek seviyesi -Lişma’nın çalışmasından ne kadar uzak olduğu- yukarıdan gösterilir.
2) Baal HaSulam, “On Sefirot’un Çalışılmasına Giriş, Madde 44”
Gelip Efendi’yi almak isteyen herkes, bunu yapamaz. Tersine yolun her adımında tökezliyoruz, ta ki bilgelerimizin dediği gibi, “Bin kişi içinden birini buldum, bir odaya bin kişi girer ve öğretmek için bir kişi çıkar.”
Bu nedenle, O’nun İlahi Takdirini anlamak her iyiliğin nedenidir ve her kötülüğün nedeni anlayış eksikliğidir. Bundan şu sonuç çıkıyor, dünyadaki tüm insanların iyi ya da kötü için, etrafında döndüğü eksen budur.
3) Baal HaSulam, “Tek Emir”
Kişinin Yaradan çalışmasına Lişma’da başlamasını sağlayacak bir çözümün bulunacağı zamanı beklemek umutsuzdur. Geçmişte ve şimdi olduğu gibi, öyle de olacaktır: Yaradan’ın her hizmetkârı çalışmaya Lo Lişma’da başlamalı ve bundan Lişma’ya ulaşmalıdır.
Bu dereceyi elde etmenin yolu zamanla sınırlı değil, onun niteleyicileriyle ve kişinin kalbi üzerindeki kontrolünün ölçüsü ile sınırlıdır. Bu nedenle, birçoğu Lo Lişma’nın çalışma alanına düştü ve düşecektir ve bilgelik olmadan ölecektir. Gerçi, onların ödülleri yine de büyüktür çünkü kişinin zihni, Yaradan’a memnuniyet getirmenin gerçek erdemini ve değerini takdir edemez. Kişi bu koşulda çalışmasa bile, başka bir yola layık olmadığından, yine de Yaradan’a memnuniyet getirir. Buna “istemeden” denir.
4) Rabaş, Not 216, “Kadınlar Hakkında”
“Kadınlar, onlar nasıl değerli olurlar? … Erkeklere göz kulak olarak.” (Berahot 17a).
“Kadınlar” Lo Lişma [O’nun uğruna değil] olarak kabul edilen, alma arzusudur. Lo Lişma’da çalışıyorsa, kişinin ne gibi bir erdemi vardır? Mesele şu ki, bilgelerimizin dediği gibi, “Bir odaya bin kiş girer ve biri öğretmek için dışarı çıkar.” Birinin öğretmeye yani Lişma’ya gelmesi için, bin Lo Lişma’nın yardım etmesi gerekir. Buradan Lo Lişma olan kadınların, erkeklere göz kulak oldukları için ve bir erkek, ihsan etmek anlamına geldiği için, ihsan ettikleri şeyde onların bir rolleri olduğu, onun aracılığıyla Lişma’nın ortaya çıktığı sonucuna varılır.
5) Rabaş, Not 690, “Bu Dünya ve Gelecek”
Kişi bu dünyanın amacı için yani almak için çalıştığında, bundan haz alamaz çünkü almada bir Tzimtzum [kısıtlama] vardır. Bunu göre, “İçinde başka biri oturacaktır”. Yani, gösterdiği çabayla, şöyle yazıldığı gibi, “Eğer mükâfat görürse, Cennet bahçesindeki kendi payına düşeni ve dostunun payını alır.” Yani, Cennet Bahçesi’ne girmekle ödüllendirilen kişi, başkalarının Tora ve Mitzvot’a verdiği emeği alır.
Bu, “Bir odaya bin kişi girer ve biri öğretmek için dışarı çıkar” örneğinde olduğu gibi, onların genel halkın Tora ve Mitzvot’unu yükseltmesi olarak kabul edilir. Ancak gelecekte, ihsan etme amacı anlamına gelen Lişma’ya ulaşmak için çaba sarf eden kişi, verdiği emeğin karşılığını alarak ödüllendirilecektir. Buna göre, kişinin kendisi onun içinde yaşayacaktır.
6) Rabaş, Makale 27 (1988), “Çalışmada, ‘Yaradan Gururu Tolere Etmez’ Nedir?”
Kişi, Tora ve Mitzvot’la meşgul olduktan sonra bile, bilgelerimizin dediği gibi (VaYikra Rabbah 2:1), “Bin kişi İncil’e girer, onların yüz tanesi Mişna’ya çıkar, on tanesi Talmud’a ve bir tanesi öğretiye.” Bu nedenle, buradan yalnızca binde birinin öğretiyle ödüllendirilebileceği sonucu çıkar ve “öğreti” bütünlük anlamına gelir… Zevk ve hazla ödüllendirilmenin o kadar kolay olmadığını görüyoruz. Dolayısıyla soru şudur: Engelleyen kim? Burada, Verici veya alıcı tarafında herhangi bir engel yokmuş gibi görünür. Açıktır ki, yaratılanları yaratan Yaradan, onlara haz alma arzusu vermiştir. Haz almak için can atan bu arzu iptal edilemez. Öyleyse, onu ancak emek yoluyla alabilmemizin sebebi nedir?
Cevap, Dvekut [yapışma] adı verilen form eşitliğine sahip olmaktır ve bu sebeple, utanç sorununu önlemek için bir yenilik yapılmıştır. Kişinin kendisi için alma arzusu olan Yaradan’ın yaratılanlarda yarattığı Kelim [kaplar], yukarıda belirtilen nedenle diskalifiye edilir. Bunun yerine, bir kişi alma kaplarını ıslah etmek için çalışmalıdır ki böylece onlar, ihsan etmek için çalışırlar. Bu tek önlemdir.
7) Rabaş, Şamati 245, “Yeni Doğanın Yaratılışından Önce”
Güçlü bir irade, açık bir kalp ve keskin bir zihinle doğmuş insanlar vardır ki biz buna “akıllı” deriz, çünkü bu kişi, O’nun bilgeliğini alma kapasitesine sahiptir. Tam tersine, budala olarak doğmuş insanlar vardır, onlar düşünceleri ve arzuları sadece kendileriyle ilgili olan dar ve kısıtlı insanlardır. Başkalarına ihsan etmenin ne demek olduğunu anlamadıkları için başkalarını hissetmenin ne demek olduğunu bilmezler, öyleyse erdemlilik derecesine nasıl ulaşabilirler ki? Yaradan sevgisine ulaşana kadar erdemli olmamız imkânsızdır ve eğer kişinin diğerlerine karşı sevgisi yoksa Yaradan’ı sevmeye gelemez. Rabbi Akiva’nın sözlerinde açıklandığı gibi, “Dostunu kendin gibi sev, Tora’da büyük bir kuraldır.” Buna göre böyle insanların hiçbir şansı yoktur. Ve yine de “O erdemli ya da günahkâr demedi”, bu da onların bir seçeneğe sahip oldukları anlamına gelmektedir.
Bunu bilgelerimizin dediği şekilde anlamalıyız, “erdemlileri gördüm, onlar pek azlar.” Erdemli, yetenekli ve O’nunla Dvekut’a [bağlanmaya] hazır olan insanlar anlamına gelir, bu insanlar azdır. Bu yüzden O, onları her nesilde ekti. Bu nedenle, budalaların da halen bir seçimi vardır, gidip, birleşmek ve neslin erdemlisine bağlanmak. Bu sayede, cennetin krallığının yükünü kendi üstlerine alacak güç ve yetenek edineceklerdir.
8) Baal Hasulam, “Zohar’ın Tamamlanması İçin Bir Konuşma”
Mesih’in nesli ile tüm diğer nesiller arasında iki fark vardır: